KWADRATUR #2 / TRANSFO

programmabrochure desingel 13 januari 2010

perscommuniqué

Met Kwadratur #2/Transfo keren Eric Sleichim en BL!NDMAN terug naar de formule van ‘20×20’, het concert waarmee BL!NDMAN in 2008 zijn 20ste verjaardag vierde en dat nadien werd herdoopt tot Kwadratur #1/Globus.
Deze aanpak zoekt nieuwe verbanden, contrasten en dus ook een andere luisterervaring. Dit concert is niet langer een reeks van netjes na elkaar gespeelde werken, maar een hechte aaneenschakeling waar sommige werken zelfs onvolledig of in combinatie/overlapping met andere werken kunnen klinken. Allerlei composities (akoestisch en elektronisch, voor één tot 16 musici) schuiven in elkaar tot één grote spanningsboog. Zo wordt het concert als geheel opgebouwd als een soort van omvattende compositie.
Het experimentele, het conceptuele, het multi-disciplinaire, het theatrale, het aftasten van grenzen en het opzoeken van verrijkende creatieve ontmoetingen: het zijn allemaal zaken die tot op heden de kern vormen van de activiteiten van BL!NDMAN, ook wanneer het oorspronkelijke saxofoonkwartet is uitgegroeid tot een collectief van vier kwartetten: saxofoonkwartet, percussiekwartet, vocaal kwartet en strijkkwartet. Hoewel al die kwartetten ook hun eigen repertoire hebben, schept het collectief de mogelijkheid om programma’s met meerdere kwartetten op te zetten. ‘20×20’ was de eerste keer dat alle BL!NDMAN-kwartetten samen op het podium stonden. Kwadratur #2/Transfo is de tweede keer dat de vier kwartetten de krachten bundelen tot een nieuwe, ongehoorde, quasi orkestrale groep

Net als in Kwadratur #1/Globus is ook Kwadratur #2/Transfo opgebouwd als een hybride afwisseling van allerlei contrasterende en overlappende composities. Violen, stemmen, percussie en saxofoons delen het podium met turntables en infraroodsensoren. Klassieke speeltechnieken staan tegenover een zeer uitgebreid palet aan alternatieve technieken. Zestien muzikanten gaan de confrontatie aan met elektronische technologie. Op die manier is Kwadratur #2/Transfo als geheel een concert (of beter: performance) dat voortdurend in transformatie is: bekend en onbekend, akoestisch en elektronisch, licht en duister zijn in elkaar gestrengeld tot een zorgvuldig uitgecomponeerde totaalervaring.

In Kwadratur #2/Transfo ligt de nadruk op een conceptueel gegeven, in dit geval het begrip ‘transformatie’. Drie types van transformatie zijn als grote thema’s doorheen de performance gevlochten. Eerst en vooral is er de transformatie van duisternis naar licht, en bij uitbreiding van leegte naar materie. Dit is een gegeven dat in het visuele aspect van de voorstelling – mede dankzij het lichtontwerp van Remon Fromont – nadrukkelijk aanwezig is. Ten tweede is er de transformatie van het muzikant-zijn. Een van de basisprincipes van BL!NDMAN is steeds geweest om de grenzen van het instrument te verruimen, om alle mogelijke vormen van performance (en zeker de meer onconventionele) mee een plek te geven in hun muziektaal. Muzikanten weghalen van hun vertrouwde instrumentarium, alternatieve speeltechnieken en een ronduit theatrale inzet van alle lijf en leden. De derde rode draad is meteen ook de belangrijkste: de wijze waarop technologie de menselijke mogelijkheden tot nieuwe hybride vormen transformeert– op alle vlakken: zowel artistiek als in het dagelijkse leven.

De meest prominente gedachte daarbij is de complexe relatie tussen mens en machine; de manier waarop technologie tegelijk de menselijke mogelijkheden vergroot, openbreekt en transformeert, maar ook het gevaar inhoudt de menselijke dimensie weg te vegen. Elektronica en technologie zijn dan ook in alle denkbare vormen aanwezig in dit programma: elektronische manipulatie van klanken, samplers, elektrische gitaren, infraroodsensoren of turntables.
Om die reden grijpt Eric Sleichim terug naar het het Italiaanse futurisme; voorbeeld bij uitstek van een artistieke beweging die de technologie, het machinale beschouwde als het ultieme symbool van moderniteit. De composities van Sleichim en Brewaeys (die speciaal voor deze productie zijn geschreven) nemen daarom ook de teksten van het ‘Manifesto del Futurismo’ als uitgangspunt.

Maarten Beirens, december 2009

pers

‘Het klinkt misschien complex, maar in werkelijkheid slaagt de groep erin de klank bijzonder transparant te houden. Met of zonder elektronica, de uitvoeringen zijn integer én toegankelijk. […] Dit concert was geen denkoefening maar een avontuur, met dreigende, feeërieke, obsessieve, poëtische, sprookjesachtige momenten. […] een concert van grote kwaliteit door een ensemble dat hiermee een voorlopig hoogtepunt bereikt.’ – Peter Vandeweerdt, Knack Blogt – 14 januari 2010